روز قیامت نزدیک است اگر آمریکا و کره موشک هسته ای خود را تا2 سال دیگر نتوانند به آسمان بفرستند شهاب سنگ به زمین میخورد آنها باید هر15 سال یک موشک به فضا بفرستند که آمریکه به5و کره به 6و چند کشور غیر مهم حدود10 سال زمان میخوان بار قبلی آمریکا فرستاد و الان آمریکا نیاز به پول دارد البته ما 2تا3سال زنده ایم این شهاب سنگ خیلی بزرگ است مثل ماه و باعث نابودی دایناسورها شهاب سنگ است توبه کنید این از پیش تایین شده توقرآن
www.aparat.com/v/v6L7H/روز_قیامت
مردم (غیر اهل تقوا) در روز قیامت،برهنه محشور میشوند و خدای تعالی ده گروه از امت من را در روز قیامت از صفوف مسلمانان جدا می کند و قیافه هایشان را تغییر می دهند. این ده گروه عبارتند از:
1- سخن چینان (که به شکل میمون در می آیند.)
2- حرام خواران (که به شکل خوک در می آیند.)
3- ربا خواران (وارانه وارد محشر میشوند.)
4- حاکمان جو ر (کور به عرصه محشر می آیند.)
5- افراد خودخواه و خود پسند (گنگ و کر محشور میشوند.)
6- عالمان بی عمل (زبانشان را می جوند و چرک از دهانشان بیرون می آید.)
7- آزار دهندگان همسایه (با دست و پای بریده وارد میشوند.)
8- آنهایی که دوبهم زنی کرده اند (به شاخه ای از آتش آویزان می شوند.)
9- شهوت پیشگان و کسانی که خمس و زکات خود را نمی پردازند (با بویی بد تر از مردار وارد محشر میشوند.)
10- تکبر کنندگان (لباسهای آتشین بر آنها می پوشانند.)
انسانها درباره اعمالی که انجام دادهاند و از نعمتهایی که در دنیا از آنها بهره بردهاند و از عهد و پیمانها و از گوش، چشم و دلهایشان سؤال خواهد شد. در این بحث از موارد ذکر شده صحبت خواهد شد.
انسانها در مورد معبودی که عبادت کردهاند، مورد سؤال قرار می گیرند. از آنان سؤال می شود که پیامبران را اجابت کردهاند یا خیر.
انسانها درباره اعمالی که انجام دادهاند و از نعمتهایی که در دنیا از آنها بهره بردهاند و از عهد و پیمانها و از گوش، چشم و دلهایشان سؤال خواهد شد. در این بحث از موارد ذکر شده صحبت خواهد شد.
1_کفر وشرک
مهمترین سؤالی که روز قیامت از انسانها بعمل می آید راجع به کفر و شرک است. از آنها درباره معبودهایشان سؤال می شود. خداوند می فرماید: آیه: «وَقِیلَ لَهُمْ أَیْنَ مَا کُنتُمْ تَعْبُدُونَ * مِن دُونِ اللَّهِ هَلْ یَنصُرُونَکُمْ أَوْ یَنتَصِرُونَ». الشعراء: ۹۲ – ۹۳
(و بدیشان گفته میشود: کجا هستند معبودهائی که پیوسته آنها را عبادت میکردید؟ (معبودهای) غیر از خدا. آیا آنها (در برابر این شدائد و سختیهائی که اکنون با آن روبرو هستید و هستند) شما را کمک میکنند یا خویشتن را یاری میدهند؟).
«وَیَوْمَ یُنَادِیهِمْ فَیَقُولُ أَیْنَ شُرَکَائِیَ الَّذِینَ کُنتُمْ تَزْعُمُونَ». القصص: ۶۲
(روزی (را خاطر نشان ساز که) خدا ایشان را فریاد میدارد و میگوید: انبازهائی که برای من گمان میبردید کجایند؟! (ای مشرکان! حالا که حجابها و پردهها کنار رفتهاند و هنگامه حساب و کتاب و گرفتاری و درماندگی است، بگوئید بتها و خداگونههای انس و جنّی که میپنداشتید و میپرستیدید بیایند و شما را از عقاب و عذاب آفریدگار برهانند)).
انسانها درباره اینکه غیر از خدا چه کسی را عبادت میکردند و اینکه جانوران و انواع هدایا را به معبودهای باطل تقدیم میکردند مورد سؤال قرار خواهند گرفت آیه: « وَیَجْعَلُونَ لِمَا لاَ یَعْلَمُونَ نَصِیبًا مِّمَّا رَزَقْنَاهُمْ تَاللّهِ لَتُسْأَلُنَّ عَمَّا کُنتُمْ تَفْتَرُونَ». النحل: ۵۶
((کافران) برای بتهائی که چیزی نمیدانند (زیرا که جمادند)، بهرهای (از حیوانات و ارزاق خود) که ما بدیشان دادهایم قرار میدهند (و بدین وسیله بدانها تقرّب میجویند). به خدا سوگند! (در دادگاه قیامت) از این دروغ و بهتانها بازپرسی خواهید شد (و سزای کردارتان داده میشود)).
و راجع به تکذیب پیامبران مورد سؤال قرار می گیرند: آیه:« وَیَوْمَ یُنَادِیهِمْ فَیَقُولُ مَاذَا أَجَبْتُمُ الْمُرْسَلِینَ * فَعَمِیَتْ عَلَیْهِمُ الْأَنبَاءُ یَوْمَئِذٍ فَهُمْ لَا یَتَسَاءَلُونَ». القصص: ۶۵ – 66
((خاطرنشان ساز) روزی را که خداوند مشرکان را فریاد میدارد و میگوید: به پیغمبران چه پاسخی دادید؟ در این هنگام (بر اثر حیرت و دهشت) همه خبرها از یادشان میرود (و جملگی دچار فراموشی میشوند و سخنی برای گفتن نخواهند داشت و حتّی از هول و هراس) نمیتوانند چیزی از یکدیگر هم بپرسند).
2_در دنیا چه عملی را انجام داده اند؟
انسان در مورد اعمالی که در دنیا انجام داده است مورد بازخواست قرار می گیرد.
«فَوَرَبِّکَ لَنَسْأَلَنَّهُمْ أَجْمَعِیْنَ * عَمَّا کَانُوا یَعْمَلُونَ». الحجر: ۹۲ – ۹۳
(به پروردگارت سوگند! که حتماً (در روز رستاخیز از آنچه در دنیا مردمان انجام میدهند) از جملگی ایشان پرسوجو خواهیم کرد. (سؤال و بازخواست میکنیم) از کارهائی که (در جهان) میکردهاند).
«فَلَنَسْأَلَنَّ الَّذِینَ أُرْسِلَ إِلَیْهِمْ وَلَنَسْأَلَنَّ الْمُرْسَلِینَ». الأعراف: ۶
((در روز قیامت) به طور قطع از کسانی که پیغمبران به سوی آنان روانه شدهاند میپرسیم (که آیا پیام آسمانی به شما رسانده شده است یا خیر و چگونه بدان پاسخ دادهاید؟) و حتماً از پیغمبران هم میپرسیم (که آیا پیام آسمانی را رساندهاید و از مردمان در قبال فرمان یزدان چه شنیده و چه دیدهاید؟)).
در سنن ترمذی از أبی برزه أسلمی رضی الله عنه روایت شده که پیامبر الله صلی الله علیه وسلم فرمود: «لا تزول قدما عبد یوم القیامة، حتى یسأل عن عمره فیم أفناه، وعن علمه فیم فعل، وعن ماله من أین اکتسبه وفیم أنفقه؟ وعن جسمه فیم أبلاه؟» جامع الاصول (۱۰/۴۳۶) وشماره آن: ۷۹۶۹.
(در روز قیامت هیچ * نمیتواند قدم بردارد تا اینکه در مورد چهار چیز از او سؤال نشود:
۱- عمرش را در چه چیزی صرف نمود.
۲- مقطع جوانی را با چه چیزی بسر برد.
۳- تا کجا به علم و دانشش عمل کرد.
۴- مال و ثروتش را از چه راهی کسب کرد و در چه چیزی خرج نمود).
باز در سنن ترمذی از عبدالله بن مسعود رضی الله عنه روایت شده که رسول خدا الله صلی الله علیه وسلم فرمودند: «لا تزول قدم ابن آدم یوم القیامة من عند ربه، حتى یسأل عن خمس: عن عمره فیم أفناه؟ وعن شبابه فیم أبلاه؟ وعن ماله من أین اکتسبه، وفیم أنفقه، وماذا عمل فیما علم».
(در روز قیامت هیچ * نمیتواند در حضور پروردگار قدم بردارد تا اینکه در مورد پنج چیز از او سؤال نشود:
۱- عمرش را در چه چیز صرف نمود.
۲- مقطع جوانی را با چه چیزی بسر برد.
۳- مال و ثروتش را از چه راهی کسب کرد.
۴- مال و ثروتش را در چه چیزی خرج نمود.
۵- تا کجا به علم و دانشش عمل کرد).
آنچه که در حدیث مذکور و یا امثال آن قابل توجه است، اینکه رسولالله صلی الله علیه وسلم مسلمانان را بسوی احتیاط و تخفیف در جمع آوری اموال دعوت می کند، زیرا به هر میزان که مال انسان زیاد باشد، مدت محاسبهاش نیز به همان میزان زیاد و طولانی خواهد بود. و به هر میزان که مال و داراییاش اندک باشد، مدت زمان حسابش به همان میزان کوتاه بوده و به سرعت تمام به بهشت برده می شود. از رسولاکرم الله صلی الله علیه وسلم روایت شده که فرمود:
«إن فقراء المهاجرین یسبقون الأغنیاء، یوم القیامة إلى الجنة بأربعین خریفاً».
(مهاجرین فقراء به مدت چهل سال جلوتر از مهاجرین اغنیاء به بهشت برده میشوند).
۳ـ نعمت هایی که مورد استفاده بودهاند
خداوند روز قیامت از نعمتهایی که در دنیا به انسان داده است، سؤال می کند. میفرماید:
«ثُمَّ لَتُسْأَلُنَّ یَوْمَئِذٍ عَنِ النَّعِیمِ». التکاثر: ۸
(سپس در آن روز از ناز و نعمت بازخواست خواهید شد).
مقصود از نعمت موارد زیر می باشند:
شکم سیر، آب خنک، سایه خانه و مسکن، تعدیل در ساختار جسم و روح و لذت خواب.
سعید بن جبیر رضی الله عنه میگوید: حتی یک جرعه عسل مورد بازخواست واقع میشود. مجاهد میگوید: تمام لذات دنیوی شامل بازخواست میباشند، حسن بصری میگوید: نعمت صبح و شام نیز از جمله نعمت هایی هستند که انسان در مورد آنها مورد سؤال قرار خواهد گرفت.
ابن عباس میگوید: نعیم عبارت است از: صحت جسم، چشم و گوش. تفسیر ابن کثیر: (۷/۳۶۴)
انواع نعمتهایی که شمرده شدند، از باب تنوع در تفسیر نعمت بود و گرنه نعمتهای خداوند بسیار زیادند و قابل شمارش نیستند: « وَإِن تَعُدُّواْ نِعْمَتَ اللّهِ لاَ تُحْصُوهَا ». إبراهیم: ۳۴
(و اگر بخواهید نعمتهای خدا را بشمارید (از بس که زیادند) نمیتوانید آنها را شمارش کنید).
بعضی نعمتها ضروری و برخی دیگر از مکملات هستند و مردم نیز در ارتباط با نعمت یکسان نیستند. مردم یک دوران از نعمت هایی بهره می جویند که در دوره بعدی یا قبلی وجود نداشته و ندارند. در شهری نعمت هایی یافت می شوند که در شهر دیگر یافت نمی شوند. انسانها از تمام این نعمتها مسؤل خواهند بود.
در سنن ترمذی از ابی هریره روایت شده که رسولاکرم الله صلی الله علیه وسلم فرمودند:
«إن أول ما یسأل العبد عنه یوم القیامة من النعیم أن یقال له: ألم نصح لک جسمک؟ ونروک من الماء البارد». مشکاة المصابیح: (۲/۶۵۶) و شماره آن: (۱۵۹۶).
(روز قیامت اولین سؤالی که در باره نعمت ها از انسان پرسیده میشود این است که: آیا جسمی سالم را به تو نداده بودیم؟و از آب سرد تو را سیراب نکرده بودیم؟).
بعضی از مردم نعمتهای بزرگ و با ارزش الهی را که به آنان عنایت شدهاند، درک نمی کنند و قدر نعمت یک جرعه آب، یک لقمه طعام، مسکن، همسر و فرزندان را نمیدانند و نعمت را تنها در ساختمانهای مجلل، باغ ها و سواریهای آخرین مدل منحصر می دانند.
شخصی از عبدالله بن عمرو بن العاص سؤال کرد و گفت آیا ما از مهاجرین فقراء نیستیم؟ عبدالله از وی سؤال کرد: آیا همسر داری که نزد وی بروی؟ گفت: دارم، بعد سؤال کرد: آیا منزلی برای سکونت داری؟ گفت: دارم. عبدالله بن عمرو گفت: پس تو از ثروتمندان هستی. آن شخص گفت: علاوه بر این من خدمت گزارانی نیز دارم، عبدالله بن عمرو گفت: پس تو از جمله سلاطین هستی. صحیح مسلم: (۴/۲۲۸۵) وشماره آن: (۲۹۷۹).
در صحیح بخاری از ابن عباس رضی الله عنه روایت شده که پیامبر الله صلی الله علیه وسلم فرمود: «نعمتان مغبون فیهما کثیر من الناس: الصحة والفراغ».
(دو نعمت وجود دارند که بسیاری از مردم در ارتباط با آنها دچار ضرر و زیان هستند: تندرستی و فراغت وقت).
معنی حدیث این است که اغلب مردم در شکر و قدردانی از این دو نعمت کوتاهی می کنند، و به مقتضای آن دو، عمل نمی کنند و هرکس به مقتضای آنچه که بر وی واجب است عمل نکند، در خسارت است.
در مسند احمد آمده است که رسولاکرم الله صلی الله علیه وسلم فرمودند: «لا بأس بالغنى لمن اتقى الله عز وجل، والصحة لمن اتقى الله خیر من الغنى، وطیب النفس من النعیم».
(کسانی که از معصیت خداوند می ترسند ثروت برای آنها هیچ اشکالی ندارد. تندرستی برای کسانی که از خداوند می ترسند، از ثروت بهتر است، و نفس پاکیزه از جمله نعمت ها است).
در صحیح مسلم از ابی هریره رضی الله عنه روایت شده که رسولاکرم الله صلی الله علیه وسلم فرمود: « یلقى (الرب) العبد فیقول: أی فُل، ألم أکرمک، وأسودک، وأزوجک، وأسخر لک الخیل والإبل، وأذرک ترأس وتربع؟ فیقول: بلى. قال: فیقول: أفظننت أنک ملاقی؟ قال: فیقول: لا. فیقول: فإنی أنساک کما نسیتنی. ثم یلقى الثانی فیقول: أی فُل، ألم أکرمک، وأسودک، وأزوجک، وأسخر لک الخیل والإبل، وأذرک ترأس وتربع؟ فیقول: بلى. أی رب، فیقول: أفظننت أنک ملاقی؟ فیقول: لا. فیقول: فإنی أنساک کما نسیتنی. ثم یلقى الثالث، فیقول له مثل ذلک. فیقول: یا رب آمنت بک وبکتابک وبرسلک وصلیت وصمت وتصدقت، ویثنی بخیر ما استطاع. فیقول: ههنا اذن.
قال: ثم یقال له: الآن نبعث علیک شاهداً علیک، ویتفکر فی نفسه، من ذا یشهد علی؟ فیختم الله على فیه. ویقال لفخذه ولحمه وعظامه: انطقی فتنطق فخذه ولحمه وعظامه بعمله. وذلک لیعذر من نفسه. وذلک المنافق الذی یسخط الله علیه».
(وقتی که بنده با پروردگارش ملاقات می کند، پروردگار از وی سؤال می کند: ای فلانی! آیا از تو احترام نگرفتم؟سیادت و بزرگی را به تو ندادم؟ همسر به تو ندادم؟ گاوان وشتران را در اختیار تو نگذاشتم؟ که تو بر آنها سیادت نکردی؟ بنده در جواب می گوید: آری، پروردگار از وی سؤال می کند، آیا تو گمان کردی که روزی با من ملاقات می کنی و برای چنین کاری خود را آماده کردهای؟بنده میگوید: خیر. پروردگار میگوید: همانطور که تو مرا فراموش کردی، من نیز امروز تو را به فراموشی می سپارم. با نفر دومی ملاقات می کند، همان گفتگو میان او و پروردگارش انجام می گیرد.
بعد خداوند نفر سومی را ملاقات میکند. همان سؤال را از وی می پرسد، میگوید: پروردگارا! به تو و به کتاب تو و پیامبر تو ایمان آوردهام، نماز خواندهام، روزه گرفتهام وصدقه دادهام، و تا می تواند پروردگارش را تعریف می کند. آنگاه پروردگار به او می گوید: بس است.
سپس خداوند به او میگوید: آیا گواهی علیه تو بیاوریم، او بخود می اندیشد. چه کسی علیه من گواهی می دهد؟ خداوند بر دل او مهر می زند وبه ران، گوشت و استخوانهای او حکم می شود: سخن بگویید.آنگاه ران، گوشت واستخوانهای او پیرامون اعمالی که انجام داده است سخن می گویند تا عذری برای گناهانش باقی نمانده باشد و این معامله با منافقینی که مورد خشم خداوند هستند صورت خواهد گرفت).
سؤال از نعمت، در واقع سؤال از انجام شکر و سپاس در برابر نعمت هایی است که خداوند به انسان عنایت کرده است. هرگاه انسان شکر کند، در واقع حق نعمت را بجا آورده است. اما اگر منکر شود و از نعمت قدردانی نکند، خداوند بروی خشم خواهد کرد.
در صحیح مسلم از حضرت انس رضی الله عنه روایت شده که رسولاکرم الله صلی الله علیه وسلم فرموند: « إن الله لیرضى عن العبد أن یأکل الأکلة، فیحمده علیها، أو یشرب الشربة فیحمده علیها».
(خداوند از بنده راضی و خشنود می شود وقتی که لقمه را بخورد و در برابر آن خدا را سپاس گوید، یا یک جرعه آب بنوشد و در برابر آن خدا را سپاس گوید). مشکاة المصابیح وشماره آن: ۴۲.
4ـ عهد و پیمان
خداوند انسانها را در برابر عهدوپیمانی که با او بستهاند مورد بازخواست قرار میدهد.آیه:
«وَلَقَدْ کَانُوا عَاهَدُوا اللَّهَ مِن قَبْلُ لَا یُوَلُّونَ الْأَدْبَارَ وَکَانَ عَهْدُ اللَّهِ مَسْؤُولًا». الأحزاب: ۱۵
(آنان قبلاً با خدا عهد و پیمان بسته بودند که پشت به دشمن نکنند و نگریزند (و در دفاع از اسلام و مسلمین بایستند). عهد و پیمان خدا پرسش دارد (و از وفای بدان بازخواست میشود)).
وهرگونه عهد و پیمان جایز و مشروعی که میان انسانها بسته شود، خداوند درباره ایفاء و عدم ایفاء آن سؤال خواهد کرد. می فرماید: « وَأَوْفُواْ بِالْعَهْدِ إِنَّ الْعَهْدَ کَانَ مَسْؤُولاً». الإسراء: ۳۴
(و به عهد و پیمان (خود که با خدا یا مردم بستهاید) وفا کنید، چرا که از (شما روز رستاخیز درباره) عهد و پیمان پرسیده میشود).
۵_گوش،چشم و دل
خداوند انسانها را در برابر تمام گفتههایشان مورد سؤال قرار میدهد. اینجا است که انسانها را از گفتن سخنان بدون علم و مدرک برحذر داشته است: «وَلاَ تَقْفُ مَا لَیْسَ لَکَ بِهِ عِلْمٌ إِنَّ السَّمْعَ وَالْبَصَرَ وَالْفُؤَادَ کُلُّ أُولئِکَ کَانَ عَنْهُ مَسْؤُولاً». الإسراء: ۳۶
(از چیزی دنبالهروی مکن که از آن ناآگاهی. بیگمان (انسان در برابر کارهائی که) چشم و گوش و دل همه (و سایر اعضاء دیگر انجام میدهند) مورد پرس و جوی از آن قرار میگیرد).
قتاده میگوید: راجع به آنچه که دیدهای یا ندیدهای، شنیدهای یا نشنیدهای، میدانی یا نمیدانی، چیزی نگو، زیرا خداوند راجع به همه اینها از تو سؤال خواهد کرد.
ابن کثیر میگوید: خلاصه آنچه که در آیه بیان گردید، این است که خداوند متعال از گفتن سخن بدون علم ومدرک نهی کرده است حتی سخن مظنون و مشکوک را نیز جایز نشمرده است می فرماید: « اجْتَنِبُوا کَثِیرًا مِّنَ الظَّنِّ إِنَّ بَعْضَ الظَّنِّ إِثْمٌ ». الحجرات: ۱۲
(از بسیاری از گمانها بپرهیزید، که برخی از گمانها گناه است).
درحدیث آمده است: « إیاکم والظن فإن الظن أکذب الحدیث».
(نزدیک گمان نروید، زیرا که گمان از بزرگترین دروغ است)
در سنن ابو داود آمده است: بدترین سواری و تکیه گاه انسان این است که به ظن و گمان سخن گوید.
و در حدیثی دیگر آمده است: «إن أفرى الفرى أن یری الرجل عینیه ما لم تریا».
(بزرگتر از همه دروغ ها این است که انسان به چشم خود نشان دهد آنچه را که چشم ندیده).
ودر حدیثی صحیح آمده است: « من تحلم حلماً کلف یوم القیامة أن یعقد بین شعیرتین ولیس بفاعل». تفسیر ابن کثیر: (۴/۳۰۸).
(هرکس به دروغ بگوید: من خواب دیدهام، روز قیامت به وی امر می شود تا دو دانه جو را گره زند و او هرگز قادر به این کار نخواهد بود)
والله اعلم
————————–
منبع: کتاب “سیمای روز رستاخیز”؛ دکتر عمر سلیمان اشقر.
الإمامُ زینُ العابدینَ علیهالسلام
مِن مَواعِظِهِ: اِعلَمْ یَابنَ آدَمَ أنَّ مِن وَراءِ هذا أعظَمَ وأفظَعَ وأوجَعَ لِلقُلوبِ یَومَ القِیامَةِ ، ذلکَ یَومٌ مَجموعٌ لَهُ النّاسُ وذلکَ یَومٌ مَشهودٌ ، یَجمَعُ اللّهُ فیهِالأوَّلینَ والآخِرینَ .
امام سجّاد علیهالسلام :
بدان اى پسر آدم ، که در پس امروز روزى بزرگتر و ترسناکتر و درد آورتر براى دلهاست و آن روز قیامت است . در آن روز مردم گرد آورده مىشوند و در آن روز همگان حاضر مىشوند . در آن روز خداوند اولین و آخرین خلایق را جمع مىکند .
اِسمَعْ یاذَا الغَفلَةِ والتَّصریفِ مِن ذی الوَعظِ والتَّعریفِ ، جُعِلَ یَومُ الحَشرِ یَومَ العَرضِ والسُّؤالِ والحِباءِ والنَّکالِ ، یَومَ تُقلَبُ إلَیهِ أعمالُ الأنامِ ، وتُحصى فیهِ جَمیعُ الآثامِ ، یَومَ تَذوبُ مِنَ النُّفوسِ أحداقُ عُیونِها ، وتَضَعُ الحَوامِلُ ما فی بُطونِها .
امام على علیهالسلام :
اى بىخبر گمراه ! بشنو از اندرزگوى راهنما ، روز رستاخیز ، روز عرضه اعمال و بازخواست و پاداش و کیفر قرار داده شدهاست ، روزى که کارهاى مردم به آن جا برگردانده مىشود و همه گناهان شماره مىگردد ، روزى که حلقه چشمها گداخته مىشود و آبستنها آنچه در شکم دارند ، فرو مىنهند .
www.aparat.com/v/v6L7H/روز_قیامت
مردم (غیر اهل تقوا) در روز قیامت،برهنه محشور میشوند و خدای تعالی ده گروه از امت من را در روز قیامت از صفوف مسلمانان جدا می کند و قیافه هایشان را تغییر می دهند. این ده گروه عبارتند از:
1- سخن چینان (که به شکل میمون در می آیند.)
2- حرام خواران (که به شکل خوک در می آیند.)
3- ربا خواران (وارانه وارد محشر میشوند.)
4- حاکمان جو ر (کور به عرصه محشر می آیند.)
5- افراد خودخواه و خود پسند (گنگ و کر محشور میشوند.)
6- عالمان بی عمل (زبانشان را می جوند و چرک از دهانشان بیرون می آید.)
7- آزار دهندگان همسایه (با دست و پای بریده وارد میشوند.)
8- آنهایی که دوبهم زنی کرده اند (به شاخه ای از آتش آویزان می شوند.)
9- شهوت پیشگان و کسانی که خمس و زکات خود را نمی پردازند (با بویی بد تر از مردار وارد محشر میشوند.)
10- تکبر کنندگان (لباسهای آتشین بر آنها می پوشانند.)
انسانها درباره اعمالی که انجام دادهاند و از نعمتهایی که در دنیا از آنها بهره بردهاند و از عهد و پیمانها و از گوش، چشم و دلهایشان سؤال خواهد شد. در این بحث از موارد ذکر شده صحبت خواهد شد.
انسانها در مورد معبودی که عبادت کردهاند، مورد سؤال قرار می گیرند. از آنان سؤال می شود که پیامبران را اجابت کردهاند یا خیر.
انسانها درباره اعمالی که انجام دادهاند و از نعمتهایی که در دنیا از آنها بهره بردهاند و از عهد و پیمانها و از گوش، چشم و دلهایشان سؤال خواهد شد. در این بحث از موارد ذکر شده صحبت خواهد شد.
1_کفر وشرک
مهمترین سؤالی که روز قیامت از انسانها بعمل می آید راجع به کفر و شرک است. از آنها درباره معبودهایشان سؤال می شود. خداوند می فرماید: آیه: «وَقِیلَ لَهُمْ أَیْنَ مَا کُنتُمْ تَعْبُدُونَ * مِن دُونِ اللَّهِ هَلْ یَنصُرُونَکُمْ أَوْ یَنتَصِرُونَ». الشعراء: ۹۲ – ۹۳
(و بدیشان گفته میشود: کجا هستند معبودهائی که پیوسته آنها را عبادت میکردید؟ (معبودهای) غیر از خدا. آیا آنها (در برابر این شدائد و سختیهائی که اکنون با آن روبرو هستید و هستند) شما را کمک میکنند یا خویشتن را یاری میدهند؟).
«وَیَوْمَ یُنَادِیهِمْ فَیَقُولُ أَیْنَ شُرَکَائِیَ الَّذِینَ کُنتُمْ تَزْعُمُونَ». القصص: ۶۲
(روزی (را خاطر نشان ساز که) خدا ایشان را فریاد میدارد و میگوید: انبازهائی که برای من گمان میبردید کجایند؟! (ای مشرکان! حالا که حجابها و پردهها کنار رفتهاند و هنگامه حساب و کتاب و گرفتاری و درماندگی است، بگوئید بتها و خداگونههای انس و جنّی که میپنداشتید و میپرستیدید بیایند و شما را از عقاب و عذاب آفریدگار برهانند)).
انسانها درباره اینکه غیر از خدا چه کسی را عبادت میکردند و اینکه جانوران و انواع هدایا را به معبودهای باطل تقدیم میکردند مورد سؤال قرار خواهند گرفت آیه: « وَیَجْعَلُونَ لِمَا لاَ یَعْلَمُونَ نَصِیبًا مِّمَّا رَزَقْنَاهُمْ تَاللّهِ لَتُسْأَلُنَّ عَمَّا کُنتُمْ تَفْتَرُونَ». النحل: ۵۶
((کافران) برای بتهائی که چیزی نمیدانند (زیرا که جمادند)، بهرهای (از حیوانات و ارزاق خود) که ما بدیشان دادهایم قرار میدهند (و بدین وسیله بدانها تقرّب میجویند). به خدا سوگند! (در دادگاه قیامت) از این دروغ و بهتانها بازپرسی خواهید شد (و سزای کردارتان داده میشود)).
و راجع به تکذیب پیامبران مورد سؤال قرار می گیرند: آیه:« وَیَوْمَ یُنَادِیهِمْ فَیَقُولُ مَاذَا أَجَبْتُمُ الْمُرْسَلِینَ * فَعَمِیَتْ عَلَیْهِمُ الْأَنبَاءُ یَوْمَئِذٍ فَهُمْ لَا یَتَسَاءَلُونَ». القصص: ۶۵ – 66
((خاطرنشان ساز) روزی را که خداوند مشرکان را فریاد میدارد و میگوید: به پیغمبران چه پاسخی دادید؟ در این هنگام (بر اثر حیرت و دهشت) همه خبرها از یادشان میرود (و جملگی دچار فراموشی میشوند و سخنی برای گفتن نخواهند داشت و حتّی از هول و هراس) نمیتوانند چیزی از یکدیگر هم بپرسند).
2_در دنیا چه عملی را انجام داده اند؟
انسان در مورد اعمالی که در دنیا انجام داده است مورد بازخواست قرار می گیرد.
«فَوَرَبِّکَ لَنَسْأَلَنَّهُمْ أَجْمَعِیْنَ * عَمَّا کَانُوا یَعْمَلُونَ». الحجر: ۹۲ – ۹۳
(به پروردگارت سوگند! که حتماً (در روز رستاخیز از آنچه در دنیا مردمان انجام میدهند) از جملگی ایشان پرسوجو خواهیم کرد. (سؤال و بازخواست میکنیم) از کارهائی که (در جهان) میکردهاند).
«فَلَنَسْأَلَنَّ الَّذِینَ أُرْسِلَ إِلَیْهِمْ وَلَنَسْأَلَنَّ الْمُرْسَلِینَ». الأعراف: ۶
((در روز قیامت) به طور قطع از کسانی که پیغمبران به سوی آنان روانه شدهاند میپرسیم (که آیا پیام آسمانی به شما رسانده شده است یا خیر و چگونه بدان پاسخ دادهاید؟) و حتماً از پیغمبران هم میپرسیم (که آیا پیام آسمانی را رساندهاید و از مردمان در قبال فرمان یزدان چه شنیده و چه دیدهاید؟)).
در سنن ترمذی از أبی برزه أسلمی رضی الله عنه روایت شده که پیامبر الله صلی الله علیه وسلم فرمود: «لا تزول قدما عبد یوم القیامة، حتى یسأل عن عمره فیم أفناه، وعن علمه فیم فعل، وعن ماله من أین اکتسبه وفیم أنفقه؟ وعن جسمه فیم أبلاه؟» جامع الاصول (۱۰/۴۳۶) وشماره آن: ۷۹۶۹.
(در روز قیامت هیچ * نمیتواند قدم بردارد تا اینکه در مورد چهار چیز از او سؤال نشود:
۱- عمرش را در چه چیزی صرف نمود.
۲- مقطع جوانی را با چه چیزی بسر برد.
۳- تا کجا به علم و دانشش عمل کرد.
۴- مال و ثروتش را از چه راهی کسب کرد و در چه چیزی خرج نمود).
باز در سنن ترمذی از عبدالله بن مسعود رضی الله عنه روایت شده که رسول خدا الله صلی الله علیه وسلم فرمودند: «لا تزول قدم ابن آدم یوم القیامة من عند ربه، حتى یسأل عن خمس: عن عمره فیم أفناه؟ وعن شبابه فیم أبلاه؟ وعن ماله من أین اکتسبه، وفیم أنفقه، وماذا عمل فیما علم».
(در روز قیامت هیچ * نمیتواند در حضور پروردگار قدم بردارد تا اینکه در مورد پنج چیز از او سؤال نشود:
۱- عمرش را در چه چیز صرف نمود.
۲- مقطع جوانی را با چه چیزی بسر برد.
۳- مال و ثروتش را از چه راهی کسب کرد.
۴- مال و ثروتش را در چه چیزی خرج نمود.
۵- تا کجا به علم و دانشش عمل کرد).
آنچه که در حدیث مذکور و یا امثال آن قابل توجه است، اینکه رسولالله صلی الله علیه وسلم مسلمانان را بسوی احتیاط و تخفیف در جمع آوری اموال دعوت می کند، زیرا به هر میزان که مال انسان زیاد باشد، مدت محاسبهاش نیز به همان میزان زیاد و طولانی خواهد بود. و به هر میزان که مال و داراییاش اندک باشد، مدت زمان حسابش به همان میزان کوتاه بوده و به سرعت تمام به بهشت برده می شود. از رسولاکرم الله صلی الله علیه وسلم روایت شده که فرمود:
«إن فقراء المهاجرین یسبقون الأغنیاء، یوم القیامة إلى الجنة بأربعین خریفاً».
(مهاجرین فقراء به مدت چهل سال جلوتر از مهاجرین اغنیاء به بهشت برده میشوند).
۳ـ نعمت هایی که مورد استفاده بودهاند
خداوند روز قیامت از نعمتهایی که در دنیا به انسان داده است، سؤال می کند. میفرماید:
«ثُمَّ لَتُسْأَلُنَّ یَوْمَئِذٍ عَنِ النَّعِیمِ». التکاثر: ۸
(سپس در آن روز از ناز و نعمت بازخواست خواهید شد).
مقصود از نعمت موارد زیر می باشند:
شکم سیر، آب خنک، سایه خانه و مسکن، تعدیل در ساختار جسم و روح و لذت خواب.
سعید بن جبیر رضی الله عنه میگوید: حتی یک جرعه عسل مورد بازخواست واقع میشود. مجاهد میگوید: تمام لذات دنیوی شامل بازخواست میباشند، حسن بصری میگوید: نعمت صبح و شام نیز از جمله نعمت هایی هستند که انسان در مورد آنها مورد سؤال قرار خواهد گرفت.
ابن عباس میگوید: نعیم عبارت است از: صحت جسم، چشم و گوش. تفسیر ابن کثیر: (۷/۳۶۴)
انواع نعمتهایی که شمرده شدند، از باب تنوع در تفسیر نعمت بود و گرنه نعمتهای خداوند بسیار زیادند و قابل شمارش نیستند: « وَإِن تَعُدُّواْ نِعْمَتَ اللّهِ لاَ تُحْصُوهَا ». إبراهیم: ۳۴
(و اگر بخواهید نعمتهای خدا را بشمارید (از بس که زیادند) نمیتوانید آنها را شمارش کنید).
بعضی نعمتها ضروری و برخی دیگر از مکملات هستند و مردم نیز در ارتباط با نعمت یکسان نیستند. مردم یک دوران از نعمت هایی بهره می جویند که در دوره بعدی یا قبلی وجود نداشته و ندارند. در شهری نعمت هایی یافت می شوند که در شهر دیگر یافت نمی شوند. انسانها از تمام این نعمتها مسؤل خواهند بود.
در سنن ترمذی از ابی هریره روایت شده که رسولاکرم الله صلی الله علیه وسلم فرمودند:
«إن أول ما یسأل العبد عنه یوم القیامة من النعیم أن یقال له: ألم نصح لک جسمک؟ ونروک من الماء البارد». مشکاة المصابیح: (۲/۶۵۶) و شماره آن: (۱۵۹۶).
(روز قیامت اولین سؤالی که در باره نعمت ها از انسان پرسیده میشود این است که: آیا جسمی سالم را به تو نداده بودیم؟و از آب سرد تو را سیراب نکرده بودیم؟).
بعضی از مردم نعمتهای بزرگ و با ارزش الهی را که به آنان عنایت شدهاند، درک نمی کنند و قدر نعمت یک جرعه آب، یک لقمه طعام، مسکن، همسر و فرزندان را نمیدانند و نعمت را تنها در ساختمانهای مجلل، باغ ها و سواریهای آخرین مدل منحصر می دانند.
شخصی از عبدالله بن عمرو بن العاص سؤال کرد و گفت آیا ما از مهاجرین فقراء نیستیم؟ عبدالله از وی سؤال کرد: آیا همسر داری که نزد وی بروی؟ گفت: دارم، بعد سؤال کرد: آیا منزلی برای سکونت داری؟ گفت: دارم. عبدالله بن عمرو گفت: پس تو از ثروتمندان هستی. آن شخص گفت: علاوه بر این من خدمت گزارانی نیز دارم، عبدالله بن عمرو گفت: پس تو از جمله سلاطین هستی. صحیح مسلم: (۴/۲۲۸۵) وشماره آن: (۲۹۷۹).
در صحیح بخاری از ابن عباس رضی الله عنه روایت شده که پیامبر الله صلی الله علیه وسلم فرمود: «نعمتان مغبون فیهما کثیر من الناس: الصحة والفراغ».
(دو نعمت وجود دارند که بسیاری از مردم در ارتباط با آنها دچار ضرر و زیان هستند: تندرستی و فراغت وقت).
معنی حدیث این است که اغلب مردم در شکر و قدردانی از این دو نعمت کوتاهی می کنند، و به مقتضای آن دو، عمل نمی کنند و هرکس به مقتضای آنچه که بر وی واجب است عمل نکند، در خسارت است.
در مسند احمد آمده است که رسولاکرم الله صلی الله علیه وسلم فرمودند: «لا بأس بالغنى لمن اتقى الله عز وجل، والصحة لمن اتقى الله خیر من الغنى، وطیب النفس من النعیم».
(کسانی که از معصیت خداوند می ترسند ثروت برای آنها هیچ اشکالی ندارد. تندرستی برای کسانی که از خداوند می ترسند، از ثروت بهتر است، و نفس پاکیزه از جمله نعمت ها است).
در صحیح مسلم از ابی هریره رضی الله عنه روایت شده که رسولاکرم الله صلی الله علیه وسلم فرمود: « یلقى (الرب) العبد فیقول: أی فُل، ألم أکرمک، وأسودک، وأزوجک، وأسخر لک الخیل والإبل، وأذرک ترأس وتربع؟ فیقول: بلى. قال: فیقول: أفظننت أنک ملاقی؟ قال: فیقول: لا. فیقول: فإنی أنساک کما نسیتنی. ثم یلقى الثانی فیقول: أی فُل، ألم أکرمک، وأسودک، وأزوجک، وأسخر لک الخیل والإبل، وأذرک ترأس وتربع؟ فیقول: بلى. أی رب، فیقول: أفظننت أنک ملاقی؟ فیقول: لا. فیقول: فإنی أنساک کما نسیتنی. ثم یلقى الثالث، فیقول له مثل ذلک. فیقول: یا رب آمنت بک وبکتابک وبرسلک وصلیت وصمت وتصدقت، ویثنی بخیر ما استطاع. فیقول: ههنا اذن.
قال: ثم یقال له: الآن نبعث علیک شاهداً علیک، ویتفکر فی نفسه، من ذا یشهد علی؟ فیختم الله على فیه. ویقال لفخذه ولحمه وعظامه: انطقی فتنطق فخذه ولحمه وعظامه بعمله. وذلک لیعذر من نفسه. وذلک المنافق الذی یسخط الله علیه».
(وقتی که بنده با پروردگارش ملاقات می کند، پروردگار از وی سؤال می کند: ای فلانی! آیا از تو احترام نگرفتم؟سیادت و بزرگی را به تو ندادم؟ همسر به تو ندادم؟ گاوان وشتران را در اختیار تو نگذاشتم؟ که تو بر آنها سیادت نکردی؟ بنده در جواب می گوید: آری، پروردگار از وی سؤال می کند، آیا تو گمان کردی که روزی با من ملاقات می کنی و برای چنین کاری خود را آماده کردهای؟بنده میگوید: خیر. پروردگار میگوید: همانطور که تو مرا فراموش کردی، من نیز امروز تو را به فراموشی می سپارم. با نفر دومی ملاقات می کند، همان گفتگو میان او و پروردگارش انجام می گیرد.
بعد خداوند نفر سومی را ملاقات میکند. همان سؤال را از وی می پرسد، میگوید: پروردگارا! به تو و به کتاب تو و پیامبر تو ایمان آوردهام، نماز خواندهام، روزه گرفتهام وصدقه دادهام، و تا می تواند پروردگارش را تعریف می کند. آنگاه پروردگار به او می گوید: بس است.
سپس خداوند به او میگوید: آیا گواهی علیه تو بیاوریم، او بخود می اندیشد. چه کسی علیه من گواهی می دهد؟ خداوند بر دل او مهر می زند وبه ران، گوشت و استخوانهای او حکم می شود: سخن بگویید.آنگاه ران، گوشت واستخوانهای او پیرامون اعمالی که انجام داده است سخن می گویند تا عذری برای گناهانش باقی نمانده باشد و این معامله با منافقینی که مورد خشم خداوند هستند صورت خواهد گرفت).
سؤال از نعمت، در واقع سؤال از انجام شکر و سپاس در برابر نعمت هایی است که خداوند به انسان عنایت کرده است. هرگاه انسان شکر کند، در واقع حق نعمت را بجا آورده است. اما اگر منکر شود و از نعمت قدردانی نکند، خداوند بروی خشم خواهد کرد.
در صحیح مسلم از حضرت انس رضی الله عنه روایت شده که رسولاکرم الله صلی الله علیه وسلم فرموند: « إن الله لیرضى عن العبد أن یأکل الأکلة، فیحمده علیها، أو یشرب الشربة فیحمده علیها».
(خداوند از بنده راضی و خشنود می شود وقتی که لقمه را بخورد و در برابر آن خدا را سپاس گوید، یا یک جرعه آب بنوشد و در برابر آن خدا را سپاس گوید). مشکاة المصابیح وشماره آن: ۴۲.
4ـ عهد و پیمان
خداوند انسانها را در برابر عهدوپیمانی که با او بستهاند مورد بازخواست قرار میدهد.آیه:
«وَلَقَدْ کَانُوا عَاهَدُوا اللَّهَ مِن قَبْلُ لَا یُوَلُّونَ الْأَدْبَارَ وَکَانَ عَهْدُ اللَّهِ مَسْؤُولًا». الأحزاب: ۱۵
(آنان قبلاً با خدا عهد و پیمان بسته بودند که پشت به دشمن نکنند و نگریزند (و در دفاع از اسلام و مسلمین بایستند). عهد و پیمان خدا پرسش دارد (و از وفای بدان بازخواست میشود)).
وهرگونه عهد و پیمان جایز و مشروعی که میان انسانها بسته شود، خداوند درباره ایفاء و عدم ایفاء آن سؤال خواهد کرد. می فرماید: « وَأَوْفُواْ بِالْعَهْدِ إِنَّ الْعَهْدَ کَانَ مَسْؤُولاً». الإسراء: ۳۴
(و به عهد و پیمان (خود که با خدا یا مردم بستهاید) وفا کنید، چرا که از (شما روز رستاخیز درباره) عهد و پیمان پرسیده میشود).
۵_گوش،چشم و دل
خداوند انسانها را در برابر تمام گفتههایشان مورد سؤال قرار میدهد. اینجا است که انسانها را از گفتن سخنان بدون علم و مدرک برحذر داشته است: «وَلاَ تَقْفُ مَا لَیْسَ لَکَ بِهِ عِلْمٌ إِنَّ السَّمْعَ وَالْبَصَرَ وَالْفُؤَادَ کُلُّ أُولئِکَ کَانَ عَنْهُ مَسْؤُولاً». الإسراء: ۳۶
(از چیزی دنبالهروی مکن که از آن ناآگاهی. بیگمان (انسان در برابر کارهائی که) چشم و گوش و دل همه (و سایر اعضاء دیگر انجام میدهند) مورد پرس و جوی از آن قرار میگیرد).
قتاده میگوید: راجع به آنچه که دیدهای یا ندیدهای، شنیدهای یا نشنیدهای، میدانی یا نمیدانی، چیزی نگو، زیرا خداوند راجع به همه اینها از تو سؤال خواهد کرد.
ابن کثیر میگوید: خلاصه آنچه که در آیه بیان گردید، این است که خداوند متعال از گفتن سخن بدون علم ومدرک نهی کرده است حتی سخن مظنون و مشکوک را نیز جایز نشمرده است می فرماید: « اجْتَنِبُوا کَثِیرًا مِّنَ الظَّنِّ إِنَّ بَعْضَ الظَّنِّ إِثْمٌ ». الحجرات: ۱۲
(از بسیاری از گمانها بپرهیزید، که برخی از گمانها گناه است).
درحدیث آمده است: « إیاکم والظن فإن الظن أکذب الحدیث».
(نزدیک گمان نروید، زیرا که گمان از بزرگترین دروغ است)
در سنن ابو داود آمده است: بدترین سواری و تکیه گاه انسان این است که به ظن و گمان سخن گوید.
و در حدیثی دیگر آمده است: «إن أفرى الفرى أن یری الرجل عینیه ما لم تریا».
(بزرگتر از همه دروغ ها این است که انسان به چشم خود نشان دهد آنچه را که چشم ندیده).
ودر حدیثی صحیح آمده است: « من تحلم حلماً کلف یوم القیامة أن یعقد بین شعیرتین ولیس بفاعل». تفسیر ابن کثیر: (۴/۳۰۸).
(هرکس به دروغ بگوید: من خواب دیدهام، روز قیامت به وی امر می شود تا دو دانه جو را گره زند و او هرگز قادر به این کار نخواهد بود)
والله اعلم
————————–
منبع: کتاب “سیمای روز رستاخیز”؛ دکتر عمر سلیمان اشقر.
الإمامُ زینُ العابدینَ علیهالسلام
مِن مَواعِظِهِ: اِعلَمْ یَابنَ آدَمَ أنَّ مِن وَراءِ هذا أعظَمَ وأفظَعَ وأوجَعَ لِلقُلوبِ یَومَ القِیامَةِ ، ذلکَ یَومٌ مَجموعٌ لَهُ النّاسُ وذلکَ یَومٌ مَشهودٌ ، یَجمَعُ اللّهُ فیهِالأوَّلینَ والآخِرینَ .
امام سجّاد علیهالسلام :
بدان اى پسر آدم ، که در پس امروز روزى بزرگتر و ترسناکتر و درد آورتر براى دلهاست و آن روز قیامت است . در آن روز مردم گرد آورده مىشوند و در آن روز همگان حاضر مىشوند . در آن روز خداوند اولین و آخرین خلایق را جمع مىکند .
اِسمَعْ یاذَا الغَفلَةِ والتَّصریفِ مِن ذی الوَعظِ والتَّعریفِ ، جُعِلَ یَومُ الحَشرِ یَومَ العَرضِ والسُّؤالِ والحِباءِ والنَّکالِ ، یَومَ تُقلَبُ إلَیهِ أعمالُ الأنامِ ، وتُحصى فیهِ جَمیعُ الآثامِ ، یَومَ تَذوبُ مِنَ النُّفوسِ أحداقُ عُیونِها ، وتَضَعُ الحَوامِلُ ما فی بُطونِها .
امام على علیهالسلام :
اى بىخبر گمراه ! بشنو از اندرزگوى راهنما ، روز رستاخیز ، روز عرضه اعمال و بازخواست و پاداش و کیفر قرار داده شدهاست ، روزى که کارهاى مردم به آن جا برگردانده مىشود و همه گناهان شماره مىگردد ، روزى که حلقه چشمها گداخته مىشود و آبستنها آنچه در شکم دارند ، فرو مىنهند .
نظرسنجی
- توبه میکنم
- توبه نمیکنم
این مطلب در 1393/07/21 21:24:51 نوشته شده است و در 1393/07/21 21:38:35 ویرایش شده است .
وارد گروپ kingsera در تلگرام شوید
https://t.me/joinchat/AAAAAENAj1Vpp018wp4jnw
https://t.me/joinchat/AAAAAENAj1Vpp018wp4jnw